Είσαι για μια Monopoly σύντροφε;

Το παιχνίδι των επιχειρηματιών και των οικονομολόγων είναι αναμφισβήτητα η Monopoly. Από το 1935 που πρωτοεμφανίστηκε, έχει πουλήσει 275 εκατομμύρια αντίγραφα στα οποία εκτιμάται ότι έχουν ανταγωνιστεί πάνω από 500 εκατομμύρια παίχτες κάθε ηλικίας. Στο παιχνίδι αυτό μπορεί να εξασκήσει κάποιος βασικές δεξιότητες προγραμματισμού, διαχείρισης και διαπραγμάτευσης. Ταυτόχρονα, μπορεί να μάθει πως λειτουργεί η οικονομία της ελεύθερης αγοράς και ότι αν αφεθεί στην τύχη της τότε θα καταλήξει σε επικράτηση ενός παίκτη (Μονοπώλιο, δηλαδή game over για όλους). Σε οικονομικούς όρους, ένα παιχνίδι Monopoly είναι επιτυχημένο αν δεν τελειώσει ποτέ!
Τώρα πια όμως το παιχνίδι δεν είναι προνόμιο μόνο των επίδοξων καπιταλιστών. Το Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης στην Πολωνία δημιούργησε για εκπαιδευτικούς λόγους την κατ' αυτούς κομμουνιστική εκδοχή του γνωστού παιχνιδιού (δες άρθρο στο Spiegel και σελίδα στο Facebook). Το παιχνίδι καλείται να δείξει στους νεότερους πτυχές της ζωής στην Πολωνία πριν το 1989 με έμφαση στην καθημερινότητα μιας οικογένειας. Αντί να προσπαθείς να αγοράσεις οικόπεδα, να χτίσεις ξενοδοχεία και να πλουτίσεις, ο σκοπός είναι τώρα να περιμένεις σε ατελείωτες ουρές στα μαγαζιά ώστε να καταφέρεις να βρεις βασικά τρόφιμα, ρούχα και έπιπλα. Το πρόβλημα είναι ότι μετά από ώρες αναμονής μπορεί να μάθεις ότι υπάρχει ανεπάρκεια αγαθών ή ότι κάποιοι με υψηλές γνωριμίες στο Κόμμα κατάφεραν να σε προσπεράσουν στην ουρά. Τα 200 ρούβλια που εισπράττεις περνώντας από την αφετηρία τα δαπανάς σε αγαθά και φόρους, ότι απομένει μοιράζεται ισομερώς ανάμεσα στους υπόλοιπους παίκτες.
Εγώ πάντως τα τελευταία χρόνια παίζω με περίσσιο μαζοχισμό σε ένα άλλο live παιχνίδι όπου έχουμε ανελεύθερες αγορές αλλά σε ένα ατομικά κατευθυνόμενο καθεστώς. Αφορά μια πρωτότυπη οργάνωση της οικονομίας που ονομάζεται Ελληνοπώλιο!