Ελληνώτεροι των Ελλήνων

Πηγή

Είναι οι Αμερικάνοι ως προς το χρέος τους σύμφωνα με τον διαχειριστή του μεγαλύτερου ομολογιακού επενδυτικού κεφαλαίου παγκοσμίως Bill Gross. Συγκεκριμένα, δήλωσε σήμερα στο Bloomberg ότι οι ΗΠΑ έχουν εξωλογιστικό (off- balance-sheet) μη-καταγεγραμμένο χρέος που προσεγγίζει το 500% του ΑΕΠ το οποίο σημαίνει σύμφωνα με τα λεγόμενά του ότι "We are out-Greeking the Greeks". Εκτιμά ότι το συνολικό χρέος των $75 τρις (διαπραγματεύεται στις αγορές μόλις τα $9,05 τρις) σημαίνει ότι οι ΗΠΑ θα οδηγηθούν σε πληθωρισμό, διολίσθηση του δολαρίου και χαμηλά ή και αρνητικά πραγματικά επιτόκια. Φοβού τους Δαναούς και χρέη φέροντες.

25 Ευρωπαίοι Οικονομολόγοι δεν συνιστούν Ελληνικό Χρέος. Εσείς;

Πηγή

Σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε το BBC σε εμπειρογνώμονες οικονομολόγους επί ευρωπαϊκών θεμάτων:

• 2 στους 3 (ή 25 από τους 38 που απάντησαν) πιστεύουν ότι τουλάχιστον μια χώρα θα πτωχεύσει στην ευρωζώνη. Όλοι από αυτούς πιστεύουν ότι η Ελλάδα δεν θα καταφέρει να αποπληρώσει τα χρέη της. Χαρακτηριστικά: "Greece is bust, essentially. It will default because there is no way it can fulfil the fiscal and growth targets necessary to not default and make the debt sustainable" (Gabriel Stein of Lombard Street Research in London). Μια άποψη από τη μειοψηφία: "The countries in the worst conditions are sufficiently small to be rescued and there seems to be sufficient political support for that. Whether this is a good idea or not is a different issue. It would be better to allow defaults but this is not the right moment politically and economically to discuss a default clause", Massimiliano Marcellino, Ηead of the Economics Department at the European University Institute in Florence)
• 33 από τους 38 υποστηρίζουν ότι το ευρώ τελικά θα επιζήσει
• 23 από τους 38 θεωρούν ότι ο χειρισμός της κρίσης από την ECB και την ΕΕ μπορεί να χαρακτηριστεί ως τουλάχιστον ικανοποιητικός

Ερωτηθείς από το BBC o Γιώργος Παπακωνσταντίνου, απέρριψε παντελώς τα συμπεράσματα της έρευνας αναφορικά με την Ελλάδα απαντώντας με ένα ερώτημα: "At the end of the day your asking whether a country is going to default... The real question is can a country like Greece service it's debt? And the answer to that question is yes". O τσάρος της Ελληνικής Οικονομίας ενστερνίζεται ίσως τη θέση του Vaclav Havel ότι η πολιτική είναι η τέχνη του αδύνατου.

Με ποιες χώρες συνεργάζονται οι ερευνητές στην Ελλάδα;

Πηγή

Αυτό δείχνει το διάγραμμα για τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ για την περίοδο 2004-2008 που δημοσίευσε προχθές η Royal Society σε μελέτη της με τίτλο Knowledge, networks and nations. Χώρες των οποίων οι ερευνητές συνεργάζονται συχνότερα (όπως μετριέται από τον αριθμό των "κοινών" επιστημονικών δημοσιεύσεων) τείνουν να εμφανίζονται κοντύτερα στο διάγραμμα και με παχύτερες συνάψεις. Η μελέτη αναλύει εκτενώς το παγκόσμιο επιστημονικό στερέωμα και αναδεικνύει τις τρεις νέες επιστημονικές υπερδυνάμεις Κίνα, Ινδία και Βραζιλία καθώς και την εμφάνιση νέων επιστημονικών πρωταθλητών στην Μέση Ανατολή, ΝΑ Ασία και Βόρειο Αφρική (δες σχετική ανάρτηση). Η επιστημονική δραστηριότητα είναι πια παγκοσμιοποιημένη με 1/3 των συνολικών δημοσιεύσεων να αποτελεί αποτέλεσμα συνεργασίας ερευνητών από διαφορετικές χώρες (πριν 15 έτη η αναλογία αυτή ήταν 1/4). Το μόνο σημείο στο οποίο αναφερόμαστε στην μελέτη (εκτός από το διάγραμμα) είναι στην σελίδα 16: "...Ευρωπαϊκές χώρες όπως η Αυστρία, Ελλάδα και Πορτογαλία έχουν όλες βελτιώσει τη θέση τους στις παγκόσμιες λίστες κατάταξης". Αμήν.

Ζωγραφίζοντας την κρίση

Πηγή

Σπίτι μου, σπιτάκι μου

Σύμφωνα με το VisualizingEconomics.com η αξία ενός σπιτιού στις ΗΠΑ αυξήθηκε από το 1890 έως το 2010 από $10.000 σε $350.000 σε ονομαστικές τιμές αλλά σε πραγματικές (αποπληθωρισμένες) τιμές η αξία παρέμεινε σταθερή. Από την άποψη του επενδυτή σας ενδιαφέρει η πραγματική αξία, αλλά από την άποψη του πωλητή ή αγοραστή με χρηματοδότηση σας ενδιαφέρει η ονομαστική αξία ενός σπιτιού καθώς οι οφειλές στεγαστικών δανείων δεν προσαρμόζονται στον πληθωρισμό. Αποτελεί ενδιαφέρον ερώτημα τι θα απογίνουν στην Ελλάδα της διαβόητης δημοσιονομικής (υπερ)προσαρμογής τα στεγαστικά δάνεια (για δανειστές και δανειζόμενους) των περίπου 80 δις ευρώ (ΤτΕ, 2010) που έχουν συμφωνηθεί σε υψηλές ονομαστικές αξίες σπιτιών. Ειδικότερα, αν κάποτε περάσουμε από τον στασιμοπληθωρισμό στον επιθυμητό αποπληθωρισμό, όπου μειώνονται αισθητά οι τιμές των ακινήτων, σε ένα περιβάλλον ύφεσης, ανεργίας, μείωσης παραοικονομίας (βασικό καύσιμο της ελληνικής αγοράς ακινήτων) και μείωσης προσφοράς χρήματος, έχουμε σκεφτεί τι θα απογίνει; Μήπως μέσω του φαινομένου των "αρνητικών ιδίων κεφαλαίων" (negative equity) θα παντρέψουμε την κρίση δημοσίου χρέους με μια κρίση στην ιδιωτική αγορά ακινήτων με καταστροφικές συνέπειες για νοικοκοιριά και τράπεζες; Όποιος βρίζει το σπίτι του, πέφτει και τον πλακώνει.

Τι θα μας απασχολήσει τα επόμενα 20 χρόνια;

Το National Science Foundation ζήτησε από ερευνητές να υποβάλλουν λευκές βίβλους πάνω σε σημαντικά ερωτήματα στις κοινωνικές επιστήμες. Οι αποκρίσεις  υποδηλώνουν τις τάσεις της έρευνας για τα επόμενα χρόνια. Παραθέτω κάποια παραδείγματα από την ΑΕΑ:

Acemoglu, Daron	Challenges for social sciences: institutions and economic development
Alesina, Alberto	Why certain countries have developed and others have not?
Altonji, Joseph	Multiple Skills, Multiple Types of Education, and the Labor Market: A Research Agenda
Autor, David and Lawrence Katz	Grand challenges in the study of employment and technological change
Baily, Martin Neil	Some Foundational and Transformative Grand Challenges in Economics
Berry, Steven	A Proposal for Future SBE/NSF Funded Research: Refocusing Microeconomic Policy Research
Bloom, Nick	Key Outstanding Questions in Social Sciences
Blume, Lawrence	Robustness and Fragility of Markets: Research at the Interface of Economics and Computer Science
Boskin, Michael	Ideas about possible NSF grand challenges in economics over the next twenty years
Brown, Charles, Dan Brown, Dalton Conley, Vicki Freedman, Kate McGonagle, Fabian Pfeffer, Narayan Sastry, Robert Schoeni, and Frank Stafford	Future Research in the Social, Behavioral, and Economic Sciences with the Panel Study of Income Dynamics
Card, David, Raj Chetty, Martin Feldstein, and Emmanuel Saez	Expanding Access to Administrative Data for Research in the United States
Charness, Gary	Future Research in the Social, Behavioral & Economic Sciences
Cramton, Peter	Market Design: Harnessing Market Methods to Improve Resource Allocation
Cutler, David	Why Don’t People and Institutions Do What They Know They Should?
Darity, William, Gregory N. Price, Rhonda V. Sharpe	Broadening Black and Hispanic Participation In Basic Economics Research
Diamond, Peter	Three Important Themes: Taxation of Capital Income, Behavioral Economics in Equilbrium Analyses, and Systemic Risk
Duflo, Esther	A Research Agenda for Development Economics
Eaton, Jonathan and Samuel Kortum	The Contribution of Data to Advances in Research in International Trade: An Agenda for the Next Decade
Fischer, Stanley	Questions about the Future of the International Economy
Fudenberg, Drew	Predictive Game Theory
Gintis, Herbert	Long-range Research Priorities in Economics, Finance, and the Behavioral Sciences
Goulder, Lawrence	Integrating Economic and Political Considerations in the Analysis of Global Environmental Policies
Greenstein, Shane, Josh Lerner, and Scott Stern	The Economics of Digitization: An Agenda for NSF
Gruber, Jon	What is the Right Amount of Choice?
Haltiwanger, John	Making Drill Down Analysis of the Economy a Reality
Hansen, Lars Peter, Markus Brunnermeier, Anil Kashyap, Arvind Krishnamurthy, Andrew W. Lo	Modeling and Measuring Systemic Risk
Hanson, Gordon	Future Directions for Research on Immigration
Hanushek, Eric	Developing a Skills-based Agenda for "New Human Capital" Research
Hart, Oliver	Making the Case for Contract Theory
Heckman, James	A Research Agenda For Understanding the Dynamics of Skill Formation
Hubbard, Glenn	Some Compelling Broad-Gauged Research Agendas in Economics
Imbens, Guido	Challenges in Econometrics
Jackson, Matthew	Research Opportunities in Social and Economic Networks
Jorgenson, Dale	A New Architecture for the U.S. National Accounts
Kapteyn, Arie	Measurement and Experimentation in the Social Sciences
Kroszner, Randall	Implications of the Financial Crisis
Levine, David	Virtual Model Validation for Economics
Lo, Andrew	A Complete Theory of Human Behavior
McCloskey, Deirdre	Language and Interest in the Economy: A White Paper on "Humanomics"
Moffitt, Robert	A New Household Panel in the U.S.
Nelson, Julie, Evelyn Fox Keller	Economics, Climate, and Values: An Integrated Approach
Nordhaus, William	Some Foundational and Transformative Grand Challenges for the Social and Behavioral Sciences: The Problem of Global Public Goods
Page, Scott	Complexity in Social, Political, and Economic Systems
Poterba, James	Research Opportunities in Economics: Suggestions for the Coming Decade
Reis, Ricardo	Three outstanding challenges for economic research
Rodrik, Dani	A Research Agenda in Economic Diagnostics
Rogoff, Kenneth	Three Challenges Facing Modern Macroeconomics
Roth, Al	Market Design: Understanding markets well enough to fix them when they’re broken
Samuelson, Larry	Future Research in the Social, Behavioral and Economic Sciences
Stavins, Robert	Some Research Priorities in Environmental Economics
Van Reenen, John	The productivity grand challenge: Why do organizations differ so much?
Varian, Hal	Clinical Trials in Economics
Weir, David	Grand Challenges for the Scientific Study of Aging
Yitzhaki, Shlomo	Sensitivity Analysis through mixed Gini and OLS regressions

Πέτρα, Ψαλίδι, Χαρτί

Πηγή

Το γνωστό παιδικό παιχνίδι μπορεί να αναλυθεί μαθηματικά ως παίγνιο μηδενικού αθροίσματος όπου ισορροπία προκύπτει μόνο μέσω μικτής στρατηγικής. Η ψυχολογία επίσης παίζει ρόλο στο παιχνίδι αυτό καθώς κάποιες επιλογές είναι πιο πιθανές από άλλες και επίσης οι άνθρωποι τείνουν να "κολλάνε" σταδιακά σε συγκεκριμένες αλληλουχίες (patterns) επιλογών. Δεν είναι εύκολο να είσαι απρόβλεπτος. Τώρα που τα μάθατε αυτά, μπορείτε να νικήσετε τον υπολογιστή σε αυτή την online αναμέτρηση των New York Times; Άντε, και μετά θα παίξουμε τρίλιζα.

Οι αρχές της αλάνθαστης ηγεσίας κατά Τολστόι

Πηγή

Ο Λέων Τολστόι στην καταπληκτική σύντομη ιστορία του "Οι τρεις ερωτήσεις" (το κείμενο μπορεί να διαβαστεί σε 5 λεπτά στα αγγλικά ή στα ελληνικά), μιλάει για ένα βασιλιά ο οποίος κατάλαβε ότι θα ήταν αλάνθαστος ηγέτης αν ήξερε τις απαντήσεις σε τρεις φαινομενικά απλές ερωτήσεις. Έκανε ένα διαγωνισμό στο βασίλειό του αλλά τελικά τις απαντήσεις τις έμαθε ο ίδιος βιωματικά από έναν σοφό ερημίτη. Παραθέτω τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις:

• Πότε να αρχίσω κάτι; Τώρα, αυτή είναι η μόνη σημαντική στιγμή καθώς μόνο τώρα έχουμε κάποια εξουσία.
• Από ποιον να πάρω συμβουλές; Με αυτόν που βρίσκεσαι τώρα γιατί δεν ξέρεις αν θα έχεις την ευκαιρία να μιλήσεις με κάποιον άλλον στο μέλλον.
• Τι είναι το πιο σημαντικό να πράξω; Να βοηθήσεις αυτόν που βρίσκεται δίπλα σου, αυτός είναι ο σκοπός της ύπαρξής μας.
  

Οι δυο πρώτες αρχές του Τολστόι βρίσκονται σε συνέπεια με το ψυχολογικό φαινόμενο της υπερβολικής προεξόφλησης (hyperbolic discounting) σύμφωνα με το οποίο, για παράδειγμα, ανάμεσα σε δυο επενδύσεις με ίδιες ανταμοιβές (πχ ίδια ΚΠΑ) επιλέγουμε αυτή που θα πραγματοποιηθεί νωρίτερα (πχ έχει μικρότερη περίοδο επανείσπραξης). Τώρα ή ποτέ λοιπόν.

Επενδύστε σε τραίνα

Πηγή

Αυτό έκανε ο θρυλικός επενδυτής Warren Buffett μέσω της εταιρίας συμμετοχών του Berkshire Hathaway. Στο ετήσιο γράμμα προς τους μετόχους του εξηγεί τους λόγους της απόφασής του (για περισσότερες συμβουλές από τον επονομαζόμενο Μάγο της Όμαχα δείτε τα video εδώ). Όπως αναφέρει άρθρο του Slate, πέρα από το ότι οι σιδηρόδρομοι είναι υποτιμημένες επιχειρήσεις και άρα ευκαιρίες, έχουν δυο σημαντικά πλεονεκτήματα: α) ενεργειακή αποτελεσματικότητα (η εταιρία που επένδυσε ο Buffett μετέφερε κάθε τόνο εμπορεύματος για 500 μίλια με ένα μόνο γαλόνι ντίζελ κατά μέσο όρο, δηλ. 3 φορές λιγότερο καύσιμο από ότι η οδική μεταφορά με φορτηγά) και β) παλιό δίκτυο παρά την αυξανόμενη ζήτηση για μεταφορές με τραίνο (δες σχετική μελέτη του ΑΑR). Ο Buffett δεν είναι ο μόνος που ενδιαφέρεται για τα τραίνα. Ο Πρόεδρος Obama προσπάθησε να αυξήσει την χρηματοδότηση στους σιδηρόδρομους κατά $50 δις. Ο οργανισμός Millennium Institute πρόσφατα  εκτίμησε τα οφέλη επένδυσης $250 έως $500 δις σε βελτίωση των σιδηροδρόμων στις ΗΠΑ. Συμπέρανε ότι αν και η απαιτούμενη επένδυση είναι ακριβή, αξίζει τον κόπο καθώς θα διευρύνει τις δυνατότητες ταχείας σιδηροδρομικής μεταφοράς για εκατομμύρια επιβάτες, θα μειώσει την κατανάλωση του πανάκριβου πια πετρελαίου και θα αυξήσει το ΑΕΠ. Μήπως θέλει ο Buffett να διαχειριστεί και τον ΟΣΕ;

Έξι απλοί τρόποι εξαπάτησης καταναλωτών

Πηγή

Από ανάρτηση στο cracked.com:

1. Εσωτερικές γούβες στον πάτο των γυάλινων βάζων συσκευασίας που μειώνουν τον όγκο προϊόντος χωρίς να γίνεται άμεσα αντιληπτό
2. Χρέωση παραπάνω χρημάτων για υψηλότερο δείκτη προστασίας στα αντηλιακά ενώ το κόστος παρασκευής είναι το ίδιο
3. Φαινομενικά τεράστιες συσκευασίες φουσκωμένες με αέρα και όχι με προϊόν
4.  Προσθήκη υγρών (νερό, λάδι, σιρόπι) σε συσκευασμένα τρόφιμα και παραπλανητική χρέωση με βάση το μικτό βάρος τροφίμου/νερού και όχι το καθαρό βάρος τροφίμου
5. Αυστηρές ημερομηνίες λήξης τροφίμων (πχ στα γαλακτοκομικά) τα οποία ευνοούν την σπατάλη αφού γίνει η αγορά (η οποία μπορεί να αποφευχθεί με έναν απλό φυσικό έλεγχο στο σπίτι)
6. Παραπλανητικοί μετρητές υγρών απορρυπαντικών με δυσδιάκριτες διαβαθμίσεις για την σωστή δόση που ευνοούν την σπατάλη

Τελικά τα λεφτά φέρνουν την ευτυχία

Πηγή

Παλαιότερες εμπειρικές μελέτες υποστήριζαν το επονομαζόμενο παράδοξο του Easterlin σύμφωνα με το οποίο η αύξηση στο εισόδημα δεν συνοδεύεται αναγκαστικά από αύξηση στην ευτυχία. Η ορθόδοξη άποψη στα οικονομικά της ευτυχίας ήταν ότι δεν έχει σημασία το "πόσα βγάζεις" αλλά το "πόσα βγάζεις παραπάνω" από τον περίγυρό σου, δηλαδή το σχετικό σου εισόδημα. Πρόσφατη έρευνα του Brookings Institution που αναφέρουν οι NYT ανατρέπει αυτά τα δεδομένα δείχνοντας μια θετική σχέση μεταξύ του μέσου εισοδήματος σε μια χώρα και της ικανοποίησης όπως την αντιλαμβάνονται οι κάτοικοι σε μια δεκαβάθμια κλίμακα. Παγκόσμιοι πρωταθλητές ευτυχίας είναι οι Δανοί (για την ακρίβεια έτσι νομίζουν). Εμείς περνάμε τη βάση.

Ο μαμάκιας είναι κακοπληρωτής;

Πηγή

Το διάγραμμα δείχνει μια ισχυρή θετική σχέση μεταξύ του κόστους ασφάλισης 5ετών κρατικών ομολόγων βάσει των CDS (αντανακλά την πιθανότητα πτώχευσης μιας χώρας) και του ποσοστού ανδρών μεταξύ 25-34 ετών που ζουν με τους γονείς τους. Φαίνεται παράδοξο γιατί το ότι ζουν πολλοί νέοι με τους γονείς τους υποδηλώνει ίσως μια εξοικονόμηση κόστους και συντηρητικά νοικοκυριά τα οποία δεν δανείζονται υπερβολικά. O Economist επιχειρεί κάποιες εξηγήσεις για την θετική αυτή συσχέτιση: υπογεννητικότητα (δεν υπάρχει κανείς να πληρώσει για τις μελλοντικές συντάξεις), απουσία φιλοδοξίας και υπευθυνότητας των νέων ή ένδειξη ενός πολιτισμού στο τελευταίο στάδιο παρακμής του. Η φύση και η κατεύθυνση της αιτιότητας σίγουρα δεν είναι προφανής και το δείγμα των χωρών είναι περιορισμένο. Η λύση στο πρόβλημα του ελληνικού κρατικού χρέους είναι λοιπόν οι Ελληνίδες μανάδες να διώξουν τους κανακάρηδές τους από το σπίτι;

Το φλουρί στη διαφημιστική πίτα

Πηγή

Η ακριβότερη βενζίνη στον κόσμο

Πηγή

Η πιο ακριβή ομόλυβδη βενζίνη πωλείται στην Ολλανδία, στη Δανία του Βορρά και μετά στη Δανία του Νοτιά. Μην ανησυχείτε όμως, πέρα από το χάλκινο πήραμε διπλή πρωτιά καθώς στο ίδιο πολυγράφημα του Economist δείχνει ότι στην Ελλάδα είχαμε την μεγαλύτερη αύξηση παγκοσμίως στην τιμή της βενζίνης μέσα σε ένα χρόνο (50% με δεύτερη την Βουλγαρία στην οποία η αύξηση ήταν κάτι πάνω από 20%) και μέσα σε δυο χρόνια.

Αποζημίωση των φορολογούμενων για κυβερνητικές αποτυχίες

Ακόμα και αν αποτύχει ένα κρατικό πρόγραμμα (πχ εκπαίδευσης, μείωσης ανεργίας ή φτώχειας,υγείας) για αρκετά χρόνια, οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν τελικά τον λογαριασμό. Σύμφωνα με άρθρο των ΝΥΤ αυτό συμβαίνει γιατί το κράτος δεν έχει ανταγωνισμό και απεχθάνεται τα μετρήσιμα κριτήρια επιτυχίας ή αποτυχίας. Μια νέα τάση στην πολιτική βλέπει τους φορολογούμενους σαν επενδυτές που εμπιστεύονται τα χρήματά τους στην κυβέρνηση ώστε να επιτύχει συγκεκριμένους στόχους μέσα σε ένα χρονικό διάστημα. Τέτοια πιλοτικά προγράμματα είναι στα σκαριά από τον Obama στις ΗΠΑ, τον David Cameron στο ΗΒ και τον Bloomberg στην ΝΥ. Οι ιδέες αυτές έχουν σχέση με τα επονομαζόμενα Ομόλογα Κοινωνικού Αντίκτυπου (social impact bonds) σύμφωνα με τα οποία μια ΜΚΟ χρηματοδοτεί και συντονίζει κάποια δράση υπό την εποπτεία της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση θα επιστρέψει τα χρήματα στην ΜΚΟ μετά από ορισμένα χρόνια, ίσως και με κάποιο bonus, αν επιτευχθούν συγκεκριμένοι στόχοι. Αν αποτύχει το πρόγραμμα, η κυβέρνηση και κατ' επέκταση οι φορολογούμενοι δεν πληρώνουν τίποτα. Η ιδέα είναι ενδιαφέρουσα αν και έχει περιορισμούς γιατί αφορά αναγκαστικά μικρής κλίμακας προγράμματα σε συγκεκριμένα πεδία. Δεν μπορεί και δεν πρέπει η κυβέρνηση να κάνει outsource τα πάντα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η κυβέρνηση πρέπει να θέτει συγκεκριμένους, απλούς και μετρήσιμους στόχους ώστε να είναι δυνατή η αξιολόγηση από τους πολίτες. Το RateYourProfessor.gr ίσως το ξέρετε, δείτε όμως και το Σωματείο Ζήτα και την Αξιολόγηση Βουλευτών.